Enerji ve Nefesin Dansı “Qigong”
Dünyadaki hiçbir şey sudan daha yumuşak ve zayıf değildir; fakat sert ve güçlüyle savaşta onun gibisi de yoktur! Çünkü onun yerini hiçbir şey alamaz. Zayıf güçlüyü yener ve yumuşak serte galip gelir; bu herkesin bildiği ama pek az kimsenin uyguladığı bir gerçektir."
— Lao-Tzu
Köklerinin 5000 yıl öncesine dayandığına inanılan Qigong (Çigong şeklinde telaffuz edilir), diğer ifadeleriyle Chi-Kung ya da Chi-Gong, geleneksel Çin tıbbında, yaşam enerjisi diye de tanımlayabileceğimiz “Qi” enerjisinin dengeli ve düzenli bir şekilde bedende akmasını sağlayacak çalışmalara verilen genel addır. Başka bir deyişle Qigong, belirli fiziksel duruşlar ve beden hareketlerini etkin nefes teknikleri kullanarak bedenin enerji dengesini düzenleyen Çin tıbbının ve savaş sanatlarının bir parçasıdır.
“Sağlam (ve esnek) omurga ve doğru nefes, sahip olabileceğimiz en değerli hazinelerdir.”
Qigong, kişinin enerjisini artırmayı, zihni sakinleştirmeyi, bedene odaklanmayı, negatif enerjileri atıp bedeni pozitif “qi” ya da yaşam gücüyle (pozitif enerjiyle) doldurmayı hedefleyen bir içsel sanattır. Taiji ve Kung-Fu (Gung-Fu) gibi savaş sanatlarının en temel uygulamalarından birisi olarak kabul edilen Qigong, sağlıklı bir yaşam için kullanılan bir “iç simya ilmi” olarak da bilinmektedir.
‘Qi’ (Chi) Nedir?
Çin tibbi ve evren bilimine göre, her canlının bedeninde bulunan “qi” enerjisi bedende, kendine has kanallar içinde, dengeli ve düzenli bir şekilde akar. Bu akış durduğu zaman canlı ölür. Kanallardaki tıkanmalar ve kirlenmeler sebebiyle akış yavaşlayabilir de. Çin düşüncesine göre hastalıklar bedendeki “qi” akışının veya dengesinin bozulmuş olmasından kaynaklanır. Tıkanıklıkların temizlenmesi ve “qi” akışı dengelenmesiyle canlı tekrar sağlığına kavuşur. Unutulmaması gereken en önemli husus “qi”nin zihin tarafından yönlendirilebilir olduğudur.
“Qi” enerjisinin biyoenerji olduğu hususunda iddialar vardır. Bedene güç sağlayan elektrik enerjisine benzetilmektedir. İşte “qi” dediğimiz yaşam enerjisinin akışını düzenleme çalışmalarına da Qigong adını veriyoruz.
Kaç Çeşit Qigong Çalışması Vardır?
Anlamı ve amacı nedeniyle neredeyse tüm Çin egzersiz sistemlerinin Qigong uygulamaları vardır ve bu nedenle gruplandırmak oldukça zor olacaktır. İç ve dış sistemler olarak iki grup halinde incelenen Çin savaş sistemleri aynı şekilde iç ve dış sistemler anlamında sağlık egzersizleri olarak da kullanılabilmektedir. Örneğin gelişmiş bir Qigong sistemi olan Taiji uzakdoğuda ve şimdilerde tüm dünyada 'hem bir savaş sanatı hem de sağlıklı yaşam çalışması' olarak kullanılabilmektedir.
Bu anlamda Qigong 3 ana başlık altında incelenebilir:
1- Tıbbi Qigong: Akupunktur, masaj ve şifali otlar gibi metotlarla “qi” enerjisini dengeleme çalışmalarıdır.
2- Savaş Sanatı Olarak Qigong: Wei-Dan (dışsal) denilen bu çalışmalarda nefes de kullanılarak “chi” enerjisi daha çok kol ve bacaklarda açığa çıkartılır ve açığa çıkan bu enerji kanallarda dolaştırılır ya da saklanır. Ayrıca Kung-Fu (Gung-Fu) ve Taiji-Quan gibi savaş sanatları içerisinde bedensel sağlık, dayanıklılık ve güç sağlanması gayesiyle yapılan fiziksel Qigong egzersizleri de vardır.
3- Ruhsal/Zihinsel Qigong: Nei-Dan (içsel) denilen bu çalışmalarda yoğunlaşarak (ve sakinleşerek) organlardaki “qi” dengelenir, enerji kanallarda dolaştırılır, fazla enerji bedenin güvenli kısımlarında saklanır. Meditasyon çalışmalarını da içeren bu uygulamaların içine Taiji ve benzeri içsel sistemler girmektedir.
Tibet ve Shaolin manastırlarında halen ciddiyetle uygulanan bu egzersizlerin batı dünyasının dikkatini çekmesi geniş anlamda yirminci yüzyılın başlarına rastlar. O günden bu zamana insanlığın bilgisine sunulan bu muhteşem egzersizlerin maalesef küçük bir kısmi günışığındadır – ki buna rağmen bildiğimiz küçük bir kısmıyla bile bu çalışmalar bizlere daha sağlıklı bir yaşam hediye etmişlerdir.
Qigong Egzersizlerinin Faydaları Nelerdir?
Çok çeşitli rahatsızlıklarla mücadelede etkin olduğu iddia edilen Qigong egzersizlerinin düzenli bir şekilde yapılmaları halinde bağışıklık sistemini güçlendirdiğine ve oksijen dengesindeki güçlü etkisi nedeniyle bedensel, zihinsel ve ruhsal aktivitelerde canlanmaya neden olduğuna ve bunun sonucu olarak da “anti-aging” (yaşlanmayı yavaşlatma) etkisi yarattığına inanılmaktadır.
Qigong egzersizlerinin iskelet sistemi, kas tendon, sinir sistemi, dolaşım sistemi, uyku, beden ısısı, kan akışkanlığı, lenf ve hormonal sistem, cinsel enerjiler, boşaltım, sindirim sistemleri ve astım hastalıkları üzerinde etkili olduğu iddia edilmektedir.
Qigong:
- Kasları gevşetir
- Güç kazandırır
- Organları güçlendirir
- Solunumu yavaşlatır
- Sinirleri güçlendirir
- Kemik yoğunluğunu artırır
- Eklem sakatlanmalarını önler
- Bağ dokuları güçlendirir
- Sakatlanmalarda iyileşmeyi hızlandırır
- Stresi azaltır
- Duyguları dengeler
- Dolaşımı hızlandırır
- Kas spazmlarını önler
- Acıyı azaltır
- Kalp atış hızını düşürür
- Kan basıncını düşürür
- Astımlı hastalara iyi gelir
- Bronşitin iyileşme sürecini hızlandırır
- Bağışıklık sistemini güçlendirir
- Migren ağrılarını azaltır
- Kalp krizi ve felç ihtimallerini azaltır
- Duruş bozukluklarını düzeltir
- İyi ve sağlıklı bir duruş kazandırır
- Esnekliği artırır
- Dengeyi artırır
- Hafızayı güçlendirir
- Sindirime katkıda bulunur
- Böbrek fonksiyonlarını destekler
Murat Kaplan